สาระน่ารู้ :เถ้าลอยถ่านหิน วัสดุเหลือทิ้งที่ใช้ประโยชน์ได้จริง

Thai Enviro Mat - 15 สิงหาคม 2568

เถ้าลอยถ่านหิน วัสดุเหลือทิ้งที่ใช้ประโยชน์ได้จริง

♻️ รู้หรือไม่? “เถ้าลอยถ่านหิน” เป็นวัสดุที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม และช่วยเพิ่มความแข็งแรงให้คอนกรีตได้ หากใช้อย่างถูกวิธี

เถ้าลอยถ่านหิน (Coal Fly Ash) คือผงแร่สีเทาละเอียดที่เกิดจากการเผาไหม้ถ่านหินในโรงไฟฟ้าหรือหม้อต้มไอน้ำ เถ้าที่มีน้ำหนักเบาจะลอยไปกับควันและถูกดักจับด้วยระบบกรอง เช่น Electrostatic Precipitator (ESP) หรือ Bag Filter ก่อนปล่อยก๊าซออกสู่บรรยากาศ

เถ้าลอยทุกชนิดไม่ได้มีประโยชน์เหมือนกัน — มีเพียงเถ้าลอยจากถ่านหินเท่านั้น ที่มีคุณสมบัติทางวิศวกรรมและเคมีเหมาะสมต่อการนำไปใช้ต่อ ส่วนเถ้าลอยจากวัสดุอื่น ไม่ควรนำมาใช้ เพราะขาดคุณสมบัติที่จำเป็นและอาจเกิดปัญหาด้านความแข็งแรงหรือความปลอดภัย

🔍 คุณสมบัติเด่นของเถ้าลอยถ่านหิน

• อุดมด้วย ซิลิกา (SiO₂), อะลูมินา (Al₂O₃) และ แคลเซียมออกไซด์ (CaO)

• มีคุณสมบัติ ปอซโซลานิก (Pozzolanic) ทำปฏิกิริยากับแคลเซียมไฮดรอกไซด์ในปูนซีเมนต์ สร้างสารประกอบ C-S-H ช่วยเพิ่มความแข็งแรงและทนทานให้คอนกรีต

• ทำให้คอนกรีตทนต่อการซึมผ่านของน้ำ คลอไรด์ และซัลเฟตได้ดี

💡 การนำไปใช้ประโยชน์

1. ผสมในปูนซีเมนต์และคอนกรีต – ลดการใช้ปูนซีเมนต์ เพิ่มความทนทานของงาน

2. ผลิตวัสดุก่อสร้าง – เช่น อิฐบล็อกมวลเบา แผ่นปูพื้น และ Geopolymer

🌱 ข้อดีต่อสิ่งแวดล้อม

• ลดการใช้ปูนซีเมนต์ → ลดการปล่อย CO₂

• นำของเสียจากโรงไฟฟ้ากลับมาใช้ใหม่ → ลดปัญหากากอุตสาหกรรม

• สนับสนุนการก่อสร้างที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม